«edu.e-history.kz» электрондық журналы № 1(13), 2018

Мақалада автор Қазақстан Республикасының 26 жылдығына орай 2017 жылы жарыққа шыққан Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Тәуелсіздік дәуірі» атты кітабына ғылыми шолу жасайды. Сондай-ақ осы еңбекте қарастырылған мемлекетіміздің шекарасы мәселелеріне тоқталады. Түйін сөздер: Қазақстан, Елбасы, Н.Ә. Назарбаев, тәуелсіздік, мемлекеттілік, дәуір, шекара.

Андатпа: Мақалада Қазақстанның киелі географиясын зерттеу бойынша саяси-қоғамдық және ғылыми қолданыстағы «киелі», «қасиетті» терминдерінің этимологиясы қарастырылады. Сонымен қатар тарихи санада «киелі жер» түсінігінің ғылыми - теориялық негіздері талданады. Кілтті сөздер: киелі, қасиетті, рухани жаңғыру, киелі жерлер.

Тegs: media, spiritual development, Alash, "Aikap", "Kazakh", the Kazakh people, the problems. The authors show the position of the Kazakh intelligentsia - publishers known in the early twentieth century the media, editors and authors of the magazine "Aikap" and the newspaper "Kazakh", on the spiritual revival of the Kazakh people in the imperial period of development of Kazakhstan. Outlined the main themes of publication media: public opinion, issues provoking debate and controversy, artworks of world and national figures, research of scholars on the history, culture, economy and prospects for the political development of the Kazakh territory, and articles that promote the idea of freedom.

The article discusses the sacred concept of the Kazakh people’s female headdresses. In past times headdresses were truly special traditional item in Kazakh people’s costumes. As the Kazakh writer M. Auezov mentioned in his works that Borik had many different types of uses and names, we can confirm that headdresses had and still have a strong place in Kazakh traditions. Headgear – Saukele also, is valuable and still one of the most striking ethnic symbols of Kazakhs. In the cultural and historical aspect, his closest analogy is the high ceremonial helmet of the Saka Prince-leader, whose rich burial was discovered in the Issyk mound in Southern Kazakhstan territory. So, the headdress became a visible symbol of the connection of many generations in the history of Kazakhs. It’s an addition to the generally accepted norms associated with the wearing of a headdress particularly a female one. As well as familiarizing the readers with the cult and sacred values of Kazakhs.

Мақалада автор Тәуелсіз Қазақстанның сыртқы саясатын және оның негізгі бағыттарының бірі ретінде ядролық қарусыздану, бейбітшілік, саяси тұрақтылық және өзара ұғыныстылық болып табылатындығын қарастырады. Сондай-ақ Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың саяси тұрақтылықты нығайту жолындағы рөлі мен мәмлегерлік миссиясын қорытындыларын дәлелдейді. Түйін сөздер: Қазақстан, Тәуелсіздік, ядролық қарусыздану, саяси тұрақтылық, бейбітшілік, ұғыныстылық, сыртқы саясат.

В данной статье анализируется вопросы работы польских дипломатических представительств на территорий Казахской ССР во время второй мировой войны. Потребность создания представительств и «делегатур» польского посольства в СССР на территории Казахской ССР в первую очередь была обусловлена огромным количеством польских граждан, которые в силу разных обстоятельств оказались летом и осенью 1941 года на территории Казахстана. В августе 1941 года 1941 в СССР была объявлена амнистия в отношении всех раньше репрессированных поляков. Из тюрем, лагерей и мест ссылки освобождено сотни тысяч польских граждан. Все они, постепенно, начали перемещаться на юг - Казахстан и Среднюю Азию, где формировались польские дивизии.

В данной статье рассматривается политический процесс советской власти депортация народов, осуществленных в 1930-1950-е гг. сталинским режимом. В истории советского Казахстана, поляки считается одним из первых депортированных народов в нашу республику. Согласно с краткой преамбулы многих постановлений от Совета Народных Комиссаров Союза ССР и Центрального Комитета ВКП, депортация поляков была в запланированных целях. В годы второй мировой войны волна депортаций поляков продолжает свою историческую лепту. Начиная 10 февраля 1940 года до июня 1941 года, были депортированы польские государственные служащие аппарата местного управления, «кулаки», беженцы из Центральной и Западной Польши. Расправ органов НКВД над ними продолжалась и в Казахстане. Их судили особые совещания тройки НКВД. Так, с началом второй мировой войны, началась новая история поляков Казахстана. Они прибывали в Казахстан в стрессовом состоянии без средств существований, с клеймом «врага народа».

В статье описывается суть аграрной политики царизма, направленная на колонизацию края посредством массового переселения крестьян. Усугубление поземельных отношений в рамках работ Поземельно-податных комиссий и экспедиций по введению земельной нормы. Делается попытка проанализировать причины и следствия, производимых царскими чиновниками изъятий земель кочевого населения в пользу колонизационного фонда. Ключевые слова: Переселенческая политика, царизм, изъятие земель, Туркестан, Семиреченская область, колонизация.

Берілген мақалада ҚХР-дың солтүстік-батыс аймағы - Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы мен шекара өңірінің әлеуметтік-экономикалық жағдайы сараланады. Аймақты экономикалық дамыту барысындағы инфрақұрылымды жетілдірудің маңызын анықтауда шекара өңірінің әлеуметтік және экономикалық даму эволюциясына, өңірде жүргізіліп жатқан инфрақұрылымдық жобаларға, ел үкіметінің инфрақұрылымды дамыту механизмдеріне талдау жасалады.

Мақалада белгілі қытай тарихшысы, профессор Су Бейхайдың қоғамдық қызыметі, ғылыми шығармашылығы және оның қазақ тарихы мен мәдениетін зертеген еңбектері таныстырылып, «Қазақ мәдениетінің тарихы» атты монографиясына шолу (обзор) жасалады. Мақала авторлары аталмыш еңбектің әрбір тараулары бойынша талдау жасап, оның жаңалықтары мен жетістіктерін және олқылықтарын атап көрсетеді. Сонымен бірге, Су Бейхайдың жалпы ғылыми шығармаларына жоғары баға беріп, оның қазақ халқына терең сүйіспеншілік орнатқан, қазақтың тарихы мен мәдениетін терең зерттеген бірден бір қытай ғалымы болғанын атап көрсетеді. Өйткені бір де бір басқа ұлт өкілдері қазақтар жөнінде Су Бейхайдай көп еңбек жазған емес. Оның еңбектері қазақ тарихнамасынан мәнгі маңызды орын алады деп санайды.