In this article, the author describes the current religious situation in the countries of Central Asia. The author also considers the level of influence of Islamic countries, such as Iran, on the religious situation in the region.
Keywords: Islam, religions, religion influence, spiritual relations, history of religions.
Таңбалар ежелден билік пен жеке меншіктің нышаны саналады. Таңбалардың маңызының ең артқан тұсы – құрамына көптеген ру-тайпалар мен этносаяси бірлестіктер енген ортағасырлық мемлекеттердің өмір сүрген уақыты. Олар таңбаларды әкімшілік-басқару, сыртқы саясат және басқа да мемлекеттік қызметтерді жүзеге асыру кезінде кеңінен қолданды. Ортағасырлық көшпелі халықтардың ең алдымен бәріне ортақ негізгі таңбалары және соны түрлендіру арқылы жасаған отбасылық және жеке таңбалар болды. Таңбалар қоғам мүшелерінің мәртебесі мен әлеуметтік жағдайын таныту үшін қойылды. Қазақтардың (және барша түркі түркі тілдес ұлттардың) этногенезін қалыптастырған бұл халықтардан бізге кең байтақ жер, аса бай тілмен қатар бойына ел тарихы үшін аса құнды ақпарат жасырған таңбалар мен белгілердің үлкен бір жүйесі мұраға қалды.
Қазіргі археологиялық және этнографиялық далалық зерттеулер нәтижесі көрсетіп отырғандай таңба белгілер Қазақстанның барлық өңірлерінен, жартастардан, культтік-мемориалдық нысандардан, қыш ыдыстардан, теңгелерден, қару-жарақтар мен тұрмыстық бұйымдардан және т.б. табылуда. Бүгінгі таңда қазақ даласында орта ғасырларда өмір сүрген халықтардан қалған таңба белгілер бойынша көптеген құнды деректер жинақталып қалды. Олардың біразын зерттеушілер жеке-жеке ғылыми айналымға енгізіп те үлгерді. Дегенмен, олардың басын қосып, сұрыптап, жіктеп және деректану тұрғысынан талдау жасап, қордаланып қалған әдіснамалық мәселелерді шешуге қабілетті еңбек әлі де болса жарық көре қойған жоқ.
Түйін сөздер. Таңба, белгі, орта ғасырлар, қазақ даласы, түркі халықтары, тайпалар, көшпелілер.
Работа посвящена проблеме изучения колесного транспорта раннего бронзового века Восточного Казахстана. Источниковую базу исследования составили материалы могильника Копа и ряд наскальных изображений региона. Анализ этих памятников, а также привлечение аналогий с прилегающих территорий Западной Монголии, Синьцзяна, Минусинской котловины позволили установить, что в III тыс. до н.э. на этих территориях были распространены транспортные средства в целом схожие с теми, что существовали у населения ямных и катакомбных культур Восточной Европы: четырехколесные повозки и двуколки. Данные обстоятельства подтверждают наличие широких культурно-исторических связей у населения Евразийского степного пояса в раннем бронзовом веке.
Ключевые слова: Восточный Казахстан, ранний бронзовый век, колесный транспорт, миграции.
В статье рассмотрены истории изучения термина «чиновник» в исследованиях досоветского периода. Разные мнения дореволюционных авторов были сопоставлены друг другу. В советской историографии были анализированы изучения термина, особенно, было обращено внимание на восприятие «чиновника» у исследователей. А в современной части рассматриваемой проблемы определены взгляды как отечественных, так и зарубежных авторов по данной теме.
В заключительной части автор на основе вышеприведенных фактов делает общий вывод по исследованию историю изучения термина «чиновник» в мировой гуманитарной науке.
Ключевые слова: чин, чиновник, чиновничество, государственный служащий, государственный аппарат, должностное лицо, историография термина «чиновник».
В статье представлен историографический обзор исследований по проблемам сложения и трансформации государственных институтов в кочевых обществах. Рассматриваются различные методологические подходы и методы изучения процесса становления и модернизации политико-правовых систем и особенности их функционирования. На примере тюрко-монгольской политико-правовой системы показана динамика исторической мысли в изучении социально-политической сферы кочевого социума.
Ключевые слова: власть, сакральность, управление, научные подходы, право, Тöре, государственность
