Р.Х. Муртазаева¹*<a href="https://orcid.org/0000-0003-1257-7854">ID</a>. <div style="text-align:justify;">¹Национальный университет Узбекистана имени М. Улугбека, Узбекистан, г. Ташкент. </div><div>*Корреспондирующий автор. </div><div>E-mail: rhmyrt@rambler.ru (Муртазаева) </div><div style="text-align:justify;"><b>Аннотация.</b> В статье на конкретных фактах и статистическом материале показана подготовка женщин-лидеров в Узбекистане. Раскрыты недостатки и проблемы в данном вопросе, который носит общемировой характер. Автор статьи считает, что высшие учебные заведения являются местом выявления и подготовки лидеров среди девушек начиная со студенческих лет. Кроме того, в статье уделено внимание такому важному вопросу, являющемуся также глобальной проблемой, как лидеры-женщины из числа ученых. В статье подчеркивается, что новые подходы, механизмы в подготовке лидеров-женщин являются неотъемлемым элементом достижения целей и задач устойчивого развития узбекистанского общества. В статье рассматривается собственный путь осуществления карьерного роста женщин, в том числе женщин-ученых. Политика государства в данном направлении строится, прежде всего, исходя из менталитета узбекского народа, его традиций и обычаев. Также приводится точное количество женщин, активно трудящихся в различных отраслях экономики, в сфере управления и производства.</div><div style="text-align:justify;"><b>Ключевые слова:</b> подготовка лидеров, женщины, узбекистанское общество, механизм. </div>

С.А. Асанова¹*<a href="https://orcid.org/0000-0002-7077-2298">ID</a>, А.Т. Капаева¹<a href="https://orcid.org/0000-0002-1198-0185">ID  </a><div>¹Институт истории и этнологии имени Ч.Ч. Валиханова, Казахстан, Алматы  </div><div>*Корреспондирующий автор  </div><div>E-mail:saltasanova@gmail.com(Асанова), kapaeva.59@mail.ru(Капаева)</div><div style="text-align:justify;"><b>Аннотация.</b> Современный этап развития исторической науки в Казахстане знаменуется повышенным интересом к историческому прошлому со стороны самых широких слоев населения. В этих условиях особую важность приобретает создание национальной истории, призванной формировать целостное историческое сознание, в котором органично соединяется знание о прошлом, адекватная оценка настоящего и определены основные векторы развития будущего. Данная статья написана в рамках реализации проекта: «Разработка академического издания «История Казахстана с древнейших времен до наших дней» в семи томах». Шестой том данного коллективного труда посвящен истории Казахстана советского периода. В данный момент особую научную значимость приобретает системное переосмысление противоречивой истории культурной жизни Казахстана советского периода. Цель предлагаемой статьи состоит в проведении анализа особенностей развития казахской культуры в условиях советского строя. Это был трудный путь потерь и приобретений. В указанный период стояла реальная угроза нарушения преемственности казахской и национальной идентичности. </div><div><b>Ключевые слова:</b> модернизация, культура, трансформация, ассимиляция, идеологический контроль, культурная политика. </div>

О.Б. Қуанбай¹*<a href="https://orcid.org/0000-0003-2079-1084">ID</a>, Н.Н. Құрманалина²<a href="https://orcid.org/0000-0001-7165-9935">ID</a>.  <div>¹Анкара Университеті, Анкара, Түркия. </div><div>²Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, Алматы, Қазақстан. </div><div>*Автор-корреспондент. </div><div style="text-align:justify;">Е-mail: olkube89@gmail.com (Қуанбай), nurgulca@mail.ru (Құрманалина)</div><div style="text-align:justify;"><b>Аңдатпа.</b> Мақалада қазақ-жоңғар күресінің тұлғалар тарихында көрініс табуы қазіргі қазақстандық еңбектер негізінде қарастырылған. Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінің тұлғалар тарихында көрініс табуын зерттеу ауқымды жұмыс. Оның себебі қарастырылып отырған кезеңде, яғни XVІІ-XVІІІ ғғ. қазақ-жоңғар күресіне атсалысқан, елінің азаттығы үшін еңбегін сіңірген белді қайраткерлердің көп болуымен түсіндіріледі. Сондықтан мақала аясында қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінің тұлғалар тарихындағы сипатының тым өзекті деген мәселелеріне көңіл бөлінді. Бұнда қойылған міндетті орындау үшін Жалаңтөс батырдың, Жәңгір ханның, Әбілхайыр ханның, Бөгенбай батыр сияқты тұлғалардың өмір тарихы мен жоңғар басқыншылығына қарсы күрестегі атқарған істерінің жекелеген мәселелеріне талдау жасалды. Бұл жердегі негізгі міндет - алда зерттеуді қажет ететін өзекті проблемалардың көптігіне назар салу. Сонымен қатар зерттеуге байланысты тарихшылардың ой-қорытындыларын мысал ретінде келтіре отырып, болашақта зерттелінуі тиіс басым бағыттарды екшелеп көрсетуге мән берілді. </div><div style="text-align:justify;"><b>Түйін сөздер:</b> қазақ халқы, жоңғарлар, Абылай хан, Жалаңтөс батыр, Орбұлақ шайқасы, Қабанбай батыр. </div>

Л.С. Динашева¹*<a href="https://orcid.org/0000-0003-0831-4162">ID</a> , Г.Ж. Примкулова¹<a href="https://orcid.org/0000-0002-9074-9458">ID</a> , М.О. Аксой¹<a href="https://orcid.org/%200000-0002-0816-2210">ID</a>. <div>¹Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, Қазақстан, Түркістан қ.</div><div>*Автор-корреспондент </div><div> Е-mail: Lazat.Dinasheva@ayu.edu.kz (Динашева), gaukar.primkulova@ayu.edu.kz (Примкулова), m_oguzhan_aksoy@hotmail.com (Аксой) </div><div style="text-align:justify;"><b>Аңдатпа.</b> Мақалада XIX ғaсыpдың сοңындa Οңтүстік Қaзaқстaн өңіpіндe мекендеген этностардың οpнaлaсуы мeн пοлиэтникaлық құpaмының қaлыптaсуынa ықпaл eтуші фaктοpлap қарастырылады. Сол кезде патша үкіметінің жүргізген көші-қон саясатының маңызын және оның халық құрамына әсерін, миграциялық процесті peттeугe бaғыттaлғaн билік οpгaндapының әдіс-тәсілдepін aнықтaу көзделеді. Сонымен қатар, пaтшa үкімeтінің көші-қοн саясатындағы жаңа бағыттары мен оның заңнамалық негіздері зepдeлeнеді. Оңтүстік Қазақстан өңірі суармалы егіншілік арқылы диқаншылығы ежелден қалыптасқан аймақ болып саналады. Онымен бірге, қалалық өмір салтының тарихи даму шарттары да әлеуметтік қатынастарға әсерін тигізді. Ресей империясының әкімшілік билігінің орнауы, мұндағы еңбек бөлінісінің арақатынасына терең өзгеріс ендіре алған жоқ. Патшалық биліктің әуелі орыс-казактарды, кейінен қара шекпенді славян шаруаларын қоныс аударту арқылы Түркістан өлкесінде отарлау саясатын жүргізуі нәтижесінде Қазақстанның Оңтүстігінде полиэтникалық және көпконфессиялы құрылымының қалыптасуы осы мақалада баяндалады. </div><div style="text-align:justify;"><b>Түйін сөздер:</b> патша үкіметі, көші-қон саясаты, демография, әлеуметтік жағдайы, халық құрамы, пοлиэтнοсты мeмлeкeт. </div>

А.Қ. Ахмет¹<a href="https://orcid.org/0000-0003-1442-5811">ID</a>, Ғ.А. Шотанова²*<a href="https://orcid.org/0000-0002-3641-5668">ID</a> <div>¹Х. Досмұхамедов ат. Атырау университеті, Қазақстан, Атырау.  </div><div>²Ш.Ш. Уәлиханов ат. ТжЭИ, Қазақстан, Алматы</div><div>*Автор-корреспондент </div><div> E-mail: axmet_begis@mail.ru (Ахмет), galia8.09@mail.ru (Шотанова)</div><div style="text-align:justify;"><b>Аңдатпа.</b> Мақалада ХІХ ғасырдағы қазақ даласындағы ағартушылықтың даму сипаты патша үкіметінің қазақтардың «білім алуына» қатысты саясатының жүзеге асыру мәселесі қарастырылады. Патша үкіметінің саясатын қазақ даласында жан-жақты жүзеге асыру мақсатында қазақ ақсүйектерінің балаларын Ресей империясының мәртебелі оқу орындарында оқыту күн тәртібінде тұрды. Болашақ патша үкіметі кеңселерінде қызмет атқаратын қазақтар балаларын оқыту орындарының бірі - Орынбордағы Неплюев кадет корпусы болды. Авторлар зерттеу жұмысында Орынбор губерниясындағы алғашқы зайырлы оқу орнында қазақ жастардың кәсіби әскери қызметкер ретінде дайындығын сипаттайды. Мақалада Неплюев кадет корпусының алғашқы тәрбиеленушілері мен түлектері Ішкі Ордадағы қазақ ақсүйектерінің балалары болғандығын, олардың ішінде Қ.Шығаев, К. Қарауылов, М. Тәукин, Д. Шөкиев, К. Орманов, З. Жәңгіров, Е. Жәңгіров, М.С. Бабажанов, Ә. Сейдалин, М. Санғырықов т.б. туралы айшықталады.</div><div style="text-align:justify;"><b>Түйін сөздер:</b> Неплюев оқу орны, офицерлер, кадет корпусы, патша шенеуніктері, дала элитасы, империялық саясат, Мемлекеттік кеңес, аудармашы, тарихи тұлғалар, ағартушы және этнограф. </div>