Мақалада автор мал шаруашылығымен айналысқан Қытай қазақтарының тері өңдеу өнерінің тіршілік қажеттілігінен туғандығын айта келіп, төрт түлік мал мен аң терілерінен күнделікті тұрмыста қолданылатын теріден оңделіп жасалған ыдыстардан (саба, мес, конқап т.б.) тартып, тұрмыста пайдаланатын бұйымдар, киетін бас киім, аяқ киімдеріне дейін теріден қалай өңделіп жасалатындығы жан-жақтылы баяндайды. Сонымен қатар, Қытай модернизациясы мен интеграциясының Қытай қазақтарының тері өңдеу өнеріне тигізген әсеріне де қысқаша тоқталады.
Түйін сөздер: Қытай қазақтары, тері өңдеу, мал шаруашылығы, модернизация, интеграция
Егемендік алған кезден бастап қайтадан даму алған ұлттық құндылықтың бірі-қазақ күресі еді. Бұл спорт түрімен әлемнің 60-қа жуық елдерінде айналысады. 2004 жылы Дүниежүзілік қазақша күрес федерациясы құрылды. Бүгінгі таңда 48 елде қазақша күрес федерациясы ресми тіркеліп, жұмыс жасауда. Осы уақыт ішінде 10 рет әлем чемпионаты мен 11 рет Азия чемпионаты және 3 рет Еуропа чемпионаты өткізілді. Сонымен қатар «Қазақстан барысы» мен «Еуразия барысы» сияқты жобалар жұмыс жасап жатыр. Бірақ бұл күресті өзіміздің ұлттық күрес етіп көрсету үшін алдымен оның тарихын қалпына келтіріп алуымыз керек. Тек сонда ғана бұл күрестің қазақтың төл спорты екендігі дәлелденеді.
Түйін сөздер: Қазақ күресі, әлем чемпионаты, Азия чемпионаты, «Қазақстан барысы» т.б.
В статье рассматриваются особенности психологического консультирования спортсменов в кризисных ситуациях, и особенности статистической обработки анализа эффективности психологических консультаций в SPSS – статистике.
Ключевые слова: консультирование, психология, спорт, математическая статистика в психологии, SPSS – статистика.
Сталиндік билік жүйесінен кейін, КСРО мемлекетінде шетелге шығу мен шетелдіктерді қабылдаудың құжаттық жүйе тәртіптері біршама жұмсартылды. Әсіресе, ол 1960 жылдардың соңында айтарлықтай жолға қойылды деуге негіз бар. Бірінші ретте, мақалада қарастырылып отырған мерзімдегі ел тұрғындарының шетелге шығу мәселесіндегі құжаттық рәсімдеу тәртіптеріне баса назар аударамыз. Қазақ КСР тұрғындарына шетелге шығудың мүдделері мен талап-тілектері бірнеше бағытта өрбіді. Алдымен, мемлекеттік қызмет аясында іс-сапарлар, екіншісі туристік еңбек демалысы, үшіншісі жеке басының хал-ахуалына байланысты сапар жасау үрдістерін атар едік. Мақалада тоқырау кезеңіндегі Қазақ КСР бойынша қызмет атқарған құжаттық тіркеу жүйесінің тетіктері қарастырылған.
Түйін сөздер: құжаттық тіркеу, мемлекеттік орган, виза, тіркеу бөлімдері, социалистік елдер
In the historiography of the problem of «Turkic consolidation and Turkic identity» there are various kinds of theories and research methodologies. Many authors consider this problem in the context of «nationalism» and the aggressive policy of the Turkic-Muslim peoples against the Russian Empire. This is the standard form for the definition of «unity of the Turkic peoples». An analysis of the intelligence information of the tsarist administration and the period of Soviet power, attempts at Turkic consolidation and cooperation show a twofold picture. A large number of archival materials seek to show this issue from an imperial position and blame the Ottoman Empire for this. Although historical documents and studies of European authors reflect «Ottomanism» not as a form of unity of the Turkic peoples, but as an identification of «Islamism». Other materials reflect the «consolidation and cooperation of the Turkic peoples» as a spontaneous movement that damages Russian politics as a whole. Having examined the main sources and materials in this article by means of a comparative and comparative analysis, the problem of consolidation of Turkic peoples is considered in the perspective of cultural interaction, protection of national interests and gaining independence. The beginning of the consolidation and cooperation of the Turkic peoples comes from the Jadid movement, which laid the foundation for the emergence of the idea of «Turkism». This concept reflected its relevance within the framework of the cooperation of the four Turkic states in the system of the Turkic Council.
Keywords: Turkic Peoples, Consolidation, Cooperation, Jadidism, Turkism
