«edu.e-history.kz» электрондық журналы № 2(14), 2018

Мақалада ерте темір дәуірі Рахат қалашығында жүргізілген археологиялық барлау және қазба жұмыстарының алғашқы нәтижесі қарастырылған. Жүргізілген қазба жұмыстарының нәтижесінде ерте темір дәуірінен бастап кейінгі ортағасырға дейінгі аралықтағы бұйымдар табылды. Барлау жұмыстары мен ескерткіштің құрылымдары – сол жердегі төбелердің адам қолымен жасалғандығы туралы болжамды растады. Қалашықта соңғы өмір сүру кезеңімен байланысты мәдени қабаттар ашылып, жаңа деректер легімен толықтырылды.

Бұл мақалада Қазақ хандығының құрылуы мәселелері мен нақты тарихи оқиғалар қарастырылады. Т.И. Сұлтановтың «Поднятые на белой кошме. Потомки Чингиз хана» және Кляшторный Сұлтановтың бірігіп жазған «Летопись трех тысячилетий» атты ғылыми монографияларына тарихнамалық және деректанулық жүйелі салыстырмалы талдау жасалынады. ХV ғасырда Жошы ұлысы мен Шағатай ұлысы территориясындағы Шыңғыс хан ұрпақтарының арасындағы билікке талас барысында орын алған саяси мәселелерге арналады. Автор аталған еңбектерді талдау барысында Қазақ хандығының құрылуына байланысты басқа да зерттеушілердің көзқарастарын қарастырып, Қазақ хандығының құрылуындағы саяси алғышарттарымен, мерзімін нақты анықтауға тырысады.

В статье описывается отношение выдающегося государственного и общественного деятеля, ученого Алихана Букейханова к введению Российской империей административно-территориальных реформ в Казахской степи в ХIX веке. Нововведения царской России ухудшили положение коренного населения и привели к застою его культурное развитие. Алихан Букейханов посвятил свою деятельность служению родному народу. Он знал суть законов, принятых в 20-90-х годах ХIX века и смело высказывал свою позицию. Авторы проводят краткий анализ публикаций А.Букейханова, в которых он показывает вредность отдельных статей законов Российской империи для обеспечения жизнедеятельности казахского народа, необходимость их совершенствования и реформирования, с учетом интересов местного населения. Известный деятель и его единомышленники указывали, что для сохранения казахов как самобытного народа, необходимо его духовное возрождение.

Мақалада автор ресейлік архив материалдары негізінде ХХ ғасыр басындағы Шығыс Қазақстан мен Алтай өлкесіндегі Ресей империясының қоныстандыру саясатының мақсаты, барысы мен нәтижелерін қарастырады. Түйін сөздер: Қазақстан, шығыс, Алтай өлкесі, Ресей империясы, орыс шаруалары, қоныстандыру саясаты.

В данной статье исследуется культурный облик Астаны, в прошлом Целинограда. В городе создана уникальная среда для развития: построены новые музеи, театры, библиотеки, отвечающие архитектурным требованиям современного города. В Астане реализуются разные проекты по новым технологиям, которые в перспективе образуют ауру современной столицы.

Мақалада Қытай елінің ұлы реформаторы Дэн Сяопиннің саяси қызметінің қалыптасу жолындағы кедергілер мен оңтайлы тұстарына талдау жасалған. Сондай-ақ, 1978 жылдан бастау алған Дэн Сяопин жүргізген реформалардың негізі мен қағидалары қарастырылған. Социалистік модернизацияға өту жайлы шешім ҚКП ОК 11-ші отырысының ІІІ пленумында қабылданған болатын. Реформа экономиканың ең осал саласы – ауылшаруашылығынан басталды. Содан қала секторына тарады. Мемлекеттік негізі – социализм, бірақ социализм Қытайда ұлттық ерекшелікке негізделіп құрылды.

Мақалада тұзды көлдер Қазақстанның қасиетті географиясындағы нысандардың бірі ретінде қарастырылады. Авторлар Ертіс өңірінің Павлодар облысы аумағындағы тұзды көлдердің қасиеттері туралы баяндай отырып, олардың халықтың дүниетанымы мен күнделікті өмірінде кие тұтылуы талданады.

В данной статье рассматривается роль исполнительных комитетов Советов в охране окружающей среды Прииртышья. Актуальность исследовательской проблемы обусловлена тем, что уровень социальной и экологической защищенности населения является одним из показателей устойчивого развития государства, а изучение опыта прошлого позволит успешно решать задачи настоящего и будущего. Автор представила документы, характеризующие природоохранную деятельность местных Советов народных депутатов. В ходе изучения было выявлено, что местные Советы народных депутатов, находясь в единой государственной системе командно-административных отношений, участвовали в проведении общегосударственной экологической политики. Значительным шагом в совершенствовании управления природоохранной деятельностью была стандартизация. Создание областных комитетов по охране природы положило начало формированию единого государственного органа, осуществляющего комплексное управление охраной окружающей среды на местах.

В статье семантика цвета рассматривается с точки зрения ее роли и места в истории и культуре японского народа и делается заключение, что основные цвета (белый-красный-черный) выступают как архетип человека а также являются символами, представляющие этнические коды. Способность воспринимать цвет – одно из важнейших свойств человека, помогающее пониманию окружающего мира. Восприятие цвета в культуре субъективно, таким образом, цвет может обладать тем или иным выраженным коммуникативным свойством, входить в ритуальную символику, быть знаком культуры, времени. Символика данных цветов исследуется в контексте японской культуры, опираясь на исследования английского этнографа В. Тэрнера и его цветовую классификацию в ритуале Ндембу. На основании семантики цвета, сделана попытка локализации Ак и Кок Орды. Ключевые слова: традиционная японская культура, архетип, семантика цвета, цветовая триада, Синто, сакральность, Ндембу, Ак Орда, Кок Орда.

В данной статье рассматривается вопросы земельного обеспечения казахского населения в районе Прииртышья в связи с устройством Сибирского казачьего войска. Нами определено, что первая проблема была вызвана колониальной политикой царизма в регионе, а именно запретом кочевать на территории Прииртышья, внедрением различных налоговых сборов и попыткой ограничивать торговые связи. Вторая проблема землепользования в районе Прииртышья была связана с отсутствием четких границ земель Сибирского войска. На архивных материалах показаны меры царских властей для решения земельного вопроса и отношение к ним казахского населения.