With the seizure of power by the Bolsheviks in October 1917, a new stage of cultural change began in Russia and on its outskirts. In the article, the author tells about the measures of the Soviet power to improve the system of enlightenment and education, the training of teachers, the opening of the first universities of Kazakhstan in the first years of the existence of Soviet power.Based on the research of Kazakhstan historians, the essence of the creation and development of the new education system, innovations in the cultural sphere, designed to become the pillar of the new government in educating and re-educating the Soviet people, is revealed.The position of the Kazakh intelligentsia to address the issue of the cultural development of the Kazakh people is reviewed, numerical data are presented and a table is drawn up concerning the organization of the educational process and the opening of the first universities in the country. Keywords: Soviet power, Kazakh intelligentsia, socialist state, innovations, education, cultural revolution, higher education institutions.

Қазақ халқының дәстүрлі құқықтық мәдениеті өз тамырын ежелгі замандардан алады. Оны қазақ халқы мәдениетіндегі үлкен жетістік ретінде бағалауға болады, өйткені ол тұлғаның қалыптасуында ерекше маңызға ие болып келді. Қазақ отбасылары балаға ес білгенінен бастап қоршаған ортаға деген құрметін сіңдіруге тырысты. Өскелең ұрпақ бойына үлкендерді сыйлай білуді ұғындырды, барлық нәрсеге шыдымдылық пен мейірбандылық танытып, әдет-ғұрып пен дәстүрді ұстанып, өмір сүруді үйретті. Мұның барлығы дәстүрлі қазақ мәдениетінің ажырамас бөлігі болып табылады. Ол өз дамуында қоғамдық қатынастар мен халықтың шаруашылық қаракеттеріне сәйкес келетін уақыт тезінен өткен бірін-бірін алмастырып отырған қатпарлы қалыптардан тұрады. Құқықтық тәлім-тәрбие әрдайым танымдық, эстетикалық, өзара қарым-қатынас секілді алуан түрлі қоғамдық қызметтерді атқарып келді. Түйін сөздер: қазақ халқы, этнография, қоғам, құқықтық мәдениет, ұлттық тәрбие, ислам, мәдениет

Мақалада тұлғатану ғылыми-тәжірибелік бағыты қарастырылады. Тұлғатану тұрғысынан Қазақстан тарихы оқулықтарының авторлары болып табылатын және өздерінің өмірлерін ғылымға арнаған дарынды қазақстандық ғалымдар шығармашылығы қаралады. Сонымен қатар, автор жалпы қазақстандық оқулықтар мәселелерін және Қазақстан тарихы оқулығын жеке ашып көрсетіп, заманауи білім, Қазақстан тарихы пәнінің оқыту әдістемесіне, жаңа ұрпақтың оқулықтар құрылымына талдау жасайды.

The article is dedicated to the issues of education, upbringing, formation of a professional personality in modern society. The authors reflect on the fact that it is necessary to make the main emphasis placed on the education of the individual not only on the nurturing of a competent specialist with an intellectual level and civic maturity, but it is important to breed a person with high spiritual and moral values. The article highlights the need to study the experience of foreign schools and international school organizations in order to create a synthesis of foreign experience and the best achievements of modern Kazakhstan Pedagogy. Keywords: education, moral values, specialist, competence, intellectual level, spiritual culture, morality.

В настоящей публикации анализируется место и значение фундаментальной пятитомной научно-этнографической энциклопедии «Традиционная система этнографических категорий, понятий и названий казахского народа» в отечественной историко-этнографической науке. Особое внимание уделено тому, что издание выполнено в формате реализации Государственной программы «Культурное наследие» и Общенациональной патриотической идеи «Мәңгілік Ел», разработанных по поручению Президента Н.А. Назарбаева, основополагающим императивом которых является реализация проектов по сохранению и развитию культурного наследия республики. Подробно рассматривается роль и место пятитомной энциклопедии, подготовленной творческим коллективом Центрального Государственного музея Республики Казахстан под руководством известного ученого-этнографа и теоретика Нурсана Алимбая в учебно-образовательном процессе ведущего учебного заведения республики – КазНУ имени аль-Фараби. Ключевые слова: энциклопедия, казахский народ, традиции, этнографические категории и понятия, культурное наследие.