Яндекс.Метрика
Home » Electronic magazine "edu.e-history.kz" » Research works of  young scientists

Research works of  young scientists

ХХ ғасырдың басында Орыс географиялық қоғамының Қазақстан жерінде құрылуы, оның бөлімшелерінің құрылуы халық арасында ағартушылыққа және ғылымға ынта қоюға ықпалын тигізді. Соның нәтижесінде қазақ интелегенциясы ғалым және зерттеуші ретінде көптеген жетістіктерге жетті. Көзі ашық көкірегі ояу азаматтармыз біздің жеріміздің жан-жақты зерттелуіне үлес қосты. Бұл болашақта Қазақстандағы ғылым мен білімнің дамуына негіз бола білді.Мақалада осы мәселелер қарастырылған.
Түйіндеме. Бұл мақалада автор Қазақстанның басты мемлекеттік идеясы «Мәңгілік елдің» генезисі, оның басты қозғаушы проблемалары жайында қарастырған. Мәселен, түркілік кезеңнің басшыларының бірі Тоныкөктің жазбаларында тұңғыш рет аталмыш идея жайында алғаш мәліметтер кездескен. Сонымен қатар Қорқыт, Асан қайғы сынды тұлғалардың халыққа ең қолайлы, бейбіт аймақты іздегені аталмыш идеяның философиялық қырларымен тұспа-тұс келеді. Ал кейінгі кезеңде, әсіресе, қазақ хандығы тұсында жоңғар шапқыншылығына қарсы күш жұмылдыруда Әбілқайыр, Абылай секілді дара тұлғалар тарих сахнасына шықты, олар елдің жарқын ертеңі үшін халықты ынтымақ пен бірлікке шақырды. Азаттық пен еркіндік үшін күрескен қайраткерлердің ішінде хан Кененің де алар орны мен рөлі басым. Бүгінгі күннің пассионар тұлғасы Назарбаевтың да ата-бабамыздан келе жатқан идеяны қазіргі күнге жалғастырып, өміршең ретінде бір жүйеге келтіруі идеяның болашағы жарқын екенін айғақтайды.
Cтатья посвящена жизни и деятельности политического и общественного деятеля, статистика, комиссара Временного Правительства в Семиречье ‒ Ореста Авенировича Шкапского. Рассматриваются его взгляды на аграрную проблему в России на рубеже XIX-XX вв. и ее влияние на ситуацию в Казахстане, на переселенческую политику правительства в Степи, проводившего изъятие земель у степного населения, и на их права на землю.
Аңдатпа. Бұл мақалада «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының теоретикалық негізі және оның жүзеге асырылуы қарастырылады. Сонымен қатар, ұлттық идея мен 5 институционалды реформалар және 100 нақты қадамдар атты даму жобалардың негізгі тұжырымдамалары талқыланады. Және де «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының алғышарты ретінде Қазақстан ұлтының қалыптасу негізгі кезеңдері қарастылады. Ұлттық идеяны сараптау Геллнердің азаматтық немесе волюнтаристік ұлтшылдық негізінде жасалады және соның арқасында ұлттық идеяны келешекте толыққанды асыру үшін қажет болатын негізгі жағдайлар мен құндылықтар анықталады.
Мақалада саналы ғұмырын ХХ ғасырдың отызыншы жылдары елде орын алған саяси ахуалға орай әкесі Шәкәрім Құдайбердіұлының қудалануына байланысты елден сыртта өткізуге мәжбүр болған Зият Шәкәрімұлының ақын, драматург және ұстаз ретінде қалыптасуына ықпал еткен факторлар талданады. Сондай-ақ оның Қытай қазақтары арасында Абай мен Шәкәрімнің, Алаш қайраткерлерінің шығармашылығын насихаттау мен сақтаудағы еңбегі туралы шәкірттерінің естеліктері негізінде сипаттама беріледі.
. ХХ ғасырдың 20 – 30-жылдарында Қазақстанда жаппай қуғын-сүргін саясаты кеңінен орын алды. Осы кезеңнің барысында орын алған зорлық-зомбылықтар, халықтың назарын бей-жәй қалдырмады. Оған Кеңес өкіметінің органдарына түсіп жатқан арыз-шағымдар негіз бола алады. Бұл қазақ қоғам зиялыларының көзін жою саясаты болып табылды. Мақалада Қазақстандағы жаппай саяси қуғын-cүргінге ұшыраған әр түрлі қоғам топтарының партия, кеңес органдарына, құқық қорғау мекемелеріне жазған арыз-шағымдары мен өмірбаяны тарихи дереккөз ретінде талданады.
Аңдатпа: Мақалада ХІХ ғ. аяғында пайда болып, ХХ ғ. 30 жылдарына дейін өмір сүрген жәдидтік қозғалыс туралы жарыққа шыққан еңбектердің тарихнамасы жүйеленген. Оларды автор үш топқа бөліп қарастырған: Революцияға дейінгі кезең, Революциядан кейінгі Кеңестік кезең және тәуелсіздік кезең. Отандық және шетелдік зерттеушілердің еңбектеріне шолу жасалған. Проблемалық мәселелерді қарастырған жарияланымдар ғана келтірілген. Мақалада тек тарихнамалық шолу жасалған.
В статье автор систематизировал особенности конструкции и погребального обряда курган Аржан-1, и сравнял их с характерами памятников позднего бронзового и раннего железного веков Центральной Азии и Казахстана. Строение комплекса наилучшим образом связывается с херексурами и монгун-тайгинской культурой Тувы и Северо-западной Монголии. В то же время, данные курганы отличаются друг от друга. Тувинские херексуры т.н. «Улуг-Хорумского типа», также имеют радиальную структуру и глубокую грунтовую яму, со срубной камерой на дне. Причём, положение погребенных в херексурах и в могилах монгун-тайгинской культуры также по-разному. В то же время в них можно найти и общее: в обоих случаях погребение совершалось на левом боку, в скорченном положении, головой на запад, северо-запад. Некоторые специалисты считали, что происхождение атрибутов кургана Аржан-1 надо искать среди архитектурных памятников Бегазы-Дандибаевской культуры Центрального Казахстана. Там также встречаются захоронения с круглыми и квадратнами каменными оградами, но радиальная структура встречается редко. Поэтому, при детальном изучении необходимо принимать во внимание и присутствие андроновской культуры, её связи между обществами прилегающих регионов. Ключевые слова: Аржан-1, раннескифский, монгун-тайгинский, херексуры, Алды-Белская культура, Бегазы-Дандыбаевская культура.
Бұл мақалада адамдардың өмірінде, салт–дәстүрін және әдет- ғұрыптарын, халықтың мәдениетін зерттеп, ұмыт бола бастаған дәстүрлерді қайта жаңғырту мақсатында қазақ халқы мен жапон ұлтының мәдени семииотикалық ұқсастықтары мен ерекшеліктері салыстырылып жазылған. Мақала ұлт мәдениетінің нәрімен сусындып, адами асыл қасиеттер үлгілерімен танысып,санасына сіңіруге септігін тигізуге бағытталған. Түйін сөздер: мәдениет, ұлт, халық, ұлттық мәдениет, дәстүр, әдет-ғұрып, дүниетаным.
В данной статье приводится историографический обзор по проблеме депортации народов в Казахстан, на основе книг автора Ермекбаева Ж.А., который знакомит читателей с чеченцами и ингушами, исторические судьбы которых вот уже свыше семидесяти лет связаны с Казахстаном. А также исследователь осветил историю депортации и расселения спецпереселенцев чеченской и ингушской национальностей в Казахстане. Кроме данного труда, в статье описываются сборники документов по истории депортаций в Казахстан, коллективный труд АП РК и ЦГА РК. Магистрант попытается сравнительно анализировать документы собранные в сборнике о депортациях периода коллективизации, о насильственном переселении народов в Казахстан в 1935-1939 гг., именуемом в научной литературе социально-этническими и этническими депортациями.
1 2 Next