Macro- and Microhistory

Феодалдық Еуропаның дамуындағы жаңа саты еуропа қоғамының экономикалық, саяси және мәдени өміріне іргелі түрде ықпал еткен ортағасырлық қалалардың пайда болуымен байланысты. Мақалада ортағасырлық батыс еуропалық қалалардың дамуына қатысты мәселелер көтеріледі. Ортағасырлар кезеңіндегі Батыс еуропалық қалалардың әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуындағы концепциялар анықталады.

Батыс Еуропадағы жоғары білім саясатының қалыптасу және даму үрдістерін, сонымен қатар, Қазақстанның білім беру саясатының ерекшеліктерін қарастыру және қазіргі уақытта Батыс Еуропа мен Қазақстандағы жоғары білім беру саясатының жүзеге асырылуын салыстырмалы түрде зерттеу өзекті мәселе болып табылады. Бұл қатынаста Ұлыбритания, Германия және Франция сияқты батысеуропалық елдердің тәжірибесі ерекше қызық болып табылады және екі себеппен түсіндіріледі. Біріншіден, бұл елдер қазіргі уақытқа дейін қалыптастырылған негізгі жоғары білім беру модельдерін, атап айтқанда, англосаксондық (Ұлыбритания) және континентальді (Германия мен Франция) құрайды. Екіншіден, дәл осы мемлекеттер (Италияның қолдауымен) біртұтас еуропалық білім кеңістігін құруға ниет білдірген. Ең басында экономикалық интеграцияға үміт артқан олар, бастапқы саналы түрде түсіну кезеңінен жоғары білім жүйесінің мақсатты, мазмұнды, ұйымдық әрі әлеуметтік нұсқауларын жаңарту деңгейіне жетіп, аталмыш мемлекеттер жоғары білім саясатын қалыптастыруда бірегей тәжірибе жинақтағаны анық. Сол себепті мақалада осы мемлекеттер салыстыру объектісі ретінде алынып, олардағы толыққанды тарихи және уақыт контекстіндегі өзгерістер мен ерекшеліктері Қазақстанға үлгі ретінде негізге алынады. Осыған орай, жоғары білімді бастапқы пайда болу кезеңінен, яғни университеттің қалыптасуынан қарастыру қажет. Университет таза еуропалық құбылыс, еуропалық өрекениеттің азығы мен жетістігі ретінде жалпы еуропалық мәдениеттің жемісі әрі оның «уақытсыз және транснационалды мәнімен» мәдени символы болып табылады [1].

В данной статье рассматривается о научном творчестве казахстанского историка и этносемиолога А.А. Галиева, его достижениях и вкладе в разработку актуальных проблем прошлого как казахского, так и соседних народов. В многочисленных работах А.А. Галиева, опубликованных в разных странах, основное внимание уделяется реконструкции знаковой системы тюркоязычных и ираноязычных народов, ее отражению в мифах и ритуалах казахов. Миф играет важную роль и в современной жизни и автором также показано, какую роль играет мифологизация истории в становлении идентичности, национальном и государственном строительстве. Раскрывается роль истории как инструмента политики в современных государствах Центральной Азии. Эти идеи были апробированы А.А. Галиевым на различных международных конференциях и успешно развиваются его учениками. Ключевые слова: А. Галиев, история, семиотика, Казахское ханство, мифологизация истории, изобретение традиции

The article is devoted to the study of the burial rite of the Kazakhs of the Omsk region and Kazakhstan in the specified period of time. The article analyzes the works of Russian and Kazakh researchers related to our topic. The features of the study of the burial rite in various regions of Kazakhstan and the south of the Omsk region are considered. The work also shows the role of local historians in the study of individual aspects of the burial complexes of the Kazakhs of the Omsk Region, in particular, cemetery planigraphy, prohibitions related to their stay in the cemetery.

Тәуелсіздігін алған жылдары Қазақстан үкіметі өзінің шикізатын экспортқа шығару үшін көптеген жұмыстар жасады. Солардың бірі Каспий Құбыр Консорциумын құру болып табылады. Шамамен он жылдай уақыт бойы ірілі-ұсақ келіссөзден кейін бұл Жоба іске қосылды. Жоба тек қана еліміздің мұнайын сыртқы нарыққа шығарып қоймай, сонымен қатар ішкі инфрақұрылымды да дамытуға ат салысып келеді. Каспий Құбыр Консорциумы халықаралық деңгейде құрылған тұңғыш бірлескен кәсіпорын болып табылады. Сол себепті бұл Жобаның тарихы еліміздің мұнайын сыртқы нарыққа шығару ісін зерттеуде маңызды роль атқарады деп сенеміз. Түйін сөздер: КҚК, Теңіз-Новороссийск, мұнай құбыры, Қазақстан Республикасы, Ресей Федерациясы, Оман Сұлтандығы т.б.

В статье рассматривается параллели в сако-скифских и казахских похоронно-поминальных обычаях. Автор анализирует подготовку умершего, похоронный обряд, хоронение коней вместе с хозяином, поминальные обряды, конструкций похоронных курганов, а так же рассматривая обычай и традиций связанные с бытовым-социальным состоянием саков, указывает параллели в культуре казахов и сак-скифов. Ключевые слова: Саки, скифы, курганы, обычай-традиций, похоронные обряды, поминальные обряды.

Мақалада Қазақстанның оңтүстік облыстарынан солтүстік өңірге қоныс аудару үрдістері қарастырылған. Сонымен қатар, Солтүстік облыстардағы демографиялық ахуалдың төмендігі мен еңбек күшінің жеткіліксіздігі көрініс табады. Осы тұрғыда мемлекет тарапынан қолға алынып отырған арнайы жобалардың Солтүстікке қоныс аудару үрдісіне жалғасып отырғандығы беріліп отыр. Солтүстікке қоныс аудару жобасы еліміздегі ішкі миграциялық үрдістердің стратегиялық маңызы жоғары бағыты болып есептеледі. Түйін сөздер: миграция, солтүстік, Түркістан облысы, еңбек күші, жұмыссыздық, стратегия, демография, жастар

Жер асты кендеріне аса бай Торлан асуы Ресей империясын ежелден қызықтырды. Соған сәйкес автор, Қаратауға арнайы мемлекеттік тапсырыстармен келген зерттеушілердің: геолог, биолог, тарихшы және баталист-суретші мамандарының жалпыимпериялық бағыттағы бірегейлік қызметін жан-жақты талдауға алады. Атамекеніміздің геологиялық тарихы және оның мемлекеттік бірегейлік тұрғысында зерттеуге алынуы - отандық тарихнамадағы жаңа ізденістердің бірі болып табылады. Зерттеу жұмысы ҚР БҒМ – нің бекіткен «Ұлы Дала тарихы мен мәдениеті» (2018-2020) мемлекеттік бағдарламасы аясында даярланды.

В Российской империи награды для должностных лиц являлись знаком отличия и отражали их социальный статус в обществе. В статье представлена характеристика распространения наградной системы Российской империи для поощрения казахов в первой половине XIX века во внешних округах Западно-Сибирского генерал-губернаторства. Основное внимание уделено изучению практик получения военного чина казахами, вступившими в службу в административные структуры местного управления после введения Устава 1822 г. Источниковой базой послужили документы о награждении должностных лиц из числа казахов, вступивших на службу Российской империи в первой половине XIX века из Центрального государственного архива Республики Казахстан. Ключевые слова: казахские должностные лица, местное управление, военный чин, гражданский чин, внешний округ, Западно-Сибирское генерал-губернаторство, Российская империя, служба, 1822-1868 гг.