Яндекс.Метрика
Басты бет » «edu.e-history.kz» электрондық журналы » Отан тарихы. Зерттеудің жаңа әдістері

Отан тарихы. Зерттеудің жаңа әдістері

С.К. РҮСТЕМОВ, Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, бөлім меңгерушісі, т.ғ.к., доцент
ӘОЖ 930.001.83 «ШУРОИ-УЛЕМА» ҰЙЫМЫ: ҚҰРЫЛУЫ ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТІ

Мақала 1917 жылы Түркістан өлкесінде, көрнекті қазақ қайраткері С. Лапиннің жетекшілігімен «Шуро-Улема» ұйымының құрылуы және қызметі қарастырылады. Мақала мұрағат құжаттары мен 1917-1918 жылдары жарық көрген мерзімді басылымдардың мәліметтері негізінде жазылған.

Б.А. ЖҮРСІНБАЕВ, Тараз мемлекеттік педагогикалық университетінің доценті, т.ғ.к.)
ӘОЖ 940.2 (574) ТҮРКІСТАНДАҒЫ ҰЛТТЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ ҰЙЫМДАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ ЖӘНЕ ОҒАН РЕСЕЙЛІК ТҮРІК-МҰСЫЛМАНДЫҚ ҚОЗҒАЛЫСТЫҢ ТИГІЗГЕН ЫҚПАЛЫ

Патша үкіметінің ХХ ғасырдың бас кезеңде отарлық елдерде жүргізген озбыр саясатының нәтижесінде Түркістан өлкесіндегі жергілікті халықтың саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени өмірі терең дағдарысқа тірелді. Әсіресе Түркістан өлкесін басқару жөніндегі 1867 жылдан бастап жүргізген әкімшілік реформаларының нәтижесінде қазақ жерлері Ресей империясының меншігі ретінде бекітіліп, орталық губернияларынан көшіп келуші мұжықтарға кеңінен жол ашып, патша өкіметінің отарлық саясатына сай құрылған жергілікті басқару аппараттары өлкенің жергілікті халқын талап-тонаудың басты ошағына айналды. Осыған байланысты жергілікті жерлерде отаршылдық жүйеге қарсы құрылған ұлттық қоғамдық-саяси ұйымдардың қызметі жанданып қана қоймай, олардың Ресейдің түрік-мұсылмандық қозғалысымен байланыстары күшейе түседі.

А.А. Кульшанова, канд. ист. наук, профессор КазНАИ имени Т.К. Жургенова E-mail: armankulshanova@mail.ru Казахстан, г. Алматы М.Д. Шаймерденова, канд. ист. наук, профессор КазНАИ имени Т.К. Жургенова E-mail: mena_MS@mail.ru
УДК 94(574) (5-191.2) «20/30»:323.17 Национально-территориальное размежевание Казахстана и Средней Азии: проблемы, дискурсы, мнения

Авторы в данной статье исследуют различные подходы, в том числе европейских и американских историков на процесс национально-государственного размежевания и создания национальных советских республик. Данная проблема имеют глубокую историю, различные предпосылки возникновения. В статье авторы раскрывают сущность этого процесса и его особенности и последствия. Большое внимание уделяется зарубежным концепциям и подходам в разъяснении данных событий.

З.М. Төленова, Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институтының жетекші ғылыми қызметкері, т.ғ.к.
АЛАШ ТАРИХЫ - ТҰЛҒАЛАР ТАҒДЫРЫНДА: Жетісулық Алаш қайраткері Ыбырайым Жайнақовтың тарихи келбеті

Мақалада жетісулық Алаш қайраткері Ыбырайым Жайнақовтың өмірі мен қызметі туралы архив құжаттары негізінде қарастырылады. Автор негізінен қайраткердің алаштық қызметіне қатысты тоқталып, кейбір тарихи деректерді алғаш рет оқырман назарына ұсынады. Түйін сөздер: Алаш, Жетісу, Ыбырайым Жайнақов, ұлт, қайраткер, партия, азаттық.