Мақалада дәстүрлі қазақ қоғамында сақталған екі қабат әйелдің босанған сәтінен бастап, кейінгі әйел адамның жағдайына байланысты жасалған жоралғылар мен түрлі ырымдар, баланың өмірге келу құрметіне арналған салт-дәстүрлер мен ғұрыптары жөнінде аталып өтеді. Сонымен бірге жас баланың ер жетуіне дейін жасалатын: қырқынан шығару, шілдехана, бесікке байлау, тұсау кесу секілді ырымдары жөнінде аталады. Ерекше назарды бесікке байлау үрдісіне бөліп, қазақ бесігінің негізгі пайдалы жақтары жөнінде де сөз қозғалады.
In this article, the author describes the current religious situation in the countries of Central Asia. The author also considers the level of influence of Islamic countries like Iran on the religious situation in the region.
В статье рассматривается развитие и трансформация материальной культуры казахов от традиционной кочевой культуры до оседлой. Трансформация традиционной материальной культуры казахов рассматривается через изучение системы материального производства, общественных отношений, особенностей жизнедеятельности казахов Восточного Казахстана в период с конца XIX –начала XXI веков. В статье раскрываются факторы повлиявшие на изменение материальной культуры от кочевой до оседлой. В первую очередь, раскрывается политика царизма, проводимая касательно казахов номадов, влияние ее на изменение хозяйственного типа казахов, и в следствие этого происходит процесс оседания, изменения бытовых условий, изменения хозяйственного типа, материального производства.
Ключевые слова: культура, казахи Восточного Казахстана, материальная культура казахов, номадизм, оседлость, трансформация, юрта, жилище, жизнедеятельность казахов.
1917 - 1918 жылдары Қазақстан территориясында жер реформасы жүзеге асырылды. Мақалада Ақмола облысындағы қазақ болыстарындағы земство мекемелерінің қалыптасу үрдісі қарастырылады. «Алаш» партиясының өкілдері земствоны өзін өзі басқару жолындағы алғашқы қадам және территориялық ұлттық автономияға өту жолы ретінде қарастырды. 1917 жылы жазда басалған земствоны енгізу бойынша жұмыстар кеңес өкіметінің орнығуымен орта жолдан үзілді. Кеңестер билігі Алаш-Орда үкіметі земстволармен тығыз байланыста болды деп есептеді. Уездерде құрылған Алаш-Орда кеңестері земствоның басқару құзіретіне араласпауға ұмтылғанымен, іс жүзінде оның көптеген қызметтерін атқарды.
Ақмола облысы, қазақ халқы, Алаш-Орда, жергілікті басқару органдары, болыстық земстволар, азамат соғысы.
Мақалада сталиндік саяси қуғын-сүргін жылдарында жазықсыз қудаланып, еңбекпен түзету лагерлері мен түрмелерде азап шеккен әйелдер тағдыры деректер негізінде зерделенген. Кеңестік үлгідегі тоталитарлық қоғам бас бостандығынан айырылғандар еңбегін тегін пайдалануды мақсатты түрде жоспарлап, еңбекпен түзету лагерлер жүйесін кеңінен дамытты. 1930 жылдың ортасына дейін осы мәселе тұрғысында көптеген қаулылар жарық көреді. 1930 жылдың ортасына дейін айыпталған әйелдерге арналған арнайы лагерлер болмағанымен, 1937-жылғы 15-тамыздағы ІІХК-ның № 00486 шұғыл бұйрығынан соң “Отанын сатқандардың отбасы мүшелеріне” арналған арнайы лагерлер құрылды.
АЛЖИР – де жазықсыз азап шеккен аналар тағдыры тоталитарлық жүйенің қылмысы екендігі дәйектеледі.
Кілт сөздер: саяси қуғын-сүргін,тоталитаризм, ұлттық сана, отбасы, саясат, мемлекет, руханилық, қуғын-сүргін шаралары
