Резюме
Статья посвящена историографическому обзору одной из проблем средневекового периода истории Казахстана - тюрко-согдийскому вопросу. Хронологические рамки охватывают период раннего средневековья - V-VIII в. Основной массой населения в средневековье в степи являлись тюрки, но кроме основной этнической массы тюрков жили и согдийцы, как сообщают средневековые источники и свидетельствуют археологические исследования. В связи с этим, очень важно разобраться в вопросе, какую роль играли согдийцы на территории Казахстана, какого рода взаимоотношения установились между тюрками и согдийцами, необходимо оценить степень культурного, этногенетического, политического влияния оказанного этими племенами друг на друга. Часть ученых склоняется к мнению о колонизации согдийцами тюрков, другая часть предпочитает применять термин тюрко-согдийский синтез, говоря о слиянии культур. В статье проведен анализ основных точек зрения ученых по тюрко-согдийскому вопросу, включая самых первых исследователей, выдвигавших теории по данному вопросу - В.В. Бартольда и А.Н. Бернштама. Проведена ретроспектива с современностью с целью показать схожесть этнокультурных явлений в процессе истории.
Ключевые слова: средневековье, тюрки, согдийцы, Западный Тюркский каганат, культура
Мақалада архивтік деректер негізінде көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері Сұлтанбек Қожановтың кеңестік билік жағдайында ұлттық тәуелсіздік идеясын іске асыру жолындағы қайраткерлік қызметі ғылыми тұрғыда қалпына келтіріледі. Қайраткердің Алаш қозғалысымен байланысы және алаштық идеяларға жаңа мазмұн берген саяси көрегендігі баяндалады. Сол сияқты қазақ Өлкелік Комитетінің хатшысы ретінде ұлттық мемлекеттілік қалыптастырудағы қызметі ғылыми тұрғыда қалпына келтіріледі. Сонымен бірге отан тарихындағы тұлғатанудың методологиялық негіздерін толықтыратын тұжырымдар жасалып, тарихи тұлға қызметін бағалаудың өлшемдері ұсынылады. Қожановтың тұлғааралық байланыстарының сырын ашатын жаңа деректік материалдар талданады.
Мақалада архивтік деректер негізінде көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері Сұлтанбек Қожановтың кеңестік билік жағдайында ұлттық тәуелсіздік идеясын іске асыру жолындағы қайраткерлік қызметі ғылыми тұрғыда қалпына келтіріледі. Қайраткердің Алаш қозғалысымен байланысы және алаштық идеяларға жаңа мазмұн берген саяси көрегендігі баяндалады. Сол сияқты қазақ Өлкелік Комитетінің хатшысы ретінде ұлттық мемлекеттілік қалыптастырудағы қызметі ғылыми тұрғыда қалпына келтіріледі. Сонымен бірге отан тарихындағы тұлғатанудың методологиялық негіздерін толықтыратын тұжырымдар жасалып, тарихи тұлға қызметін бағалаудың өлшемдері ұсынылады. Қожановтың тұлғааралық байланыстарының сырын ашатын жаңа деректік материалдар талданады.
Рассматривается вклад органов государственной безопасности СССР, а именно «СМЕРШ» в годы Великой Отечественной войны. Дается объективная оценка деятельности контрразведки в 1943-1945 гг. и участие костанайца-смершевца Г.М.Кравцова в Великой Отечественной войне.
Мақалада ХХ ғасыр басындағы ұлттық элитаның қалыптасу тарихы, отандық тарихты зерттеу тұжырымдамасы билік пен ғылым арасындағы тепе-теңдікті, ынтымақ пен ықпалдастықты сақтайтын мәселе ретінде қарастырылған. Билік басындағы ұлттық элитаның қоғамға бейімделуі және қалыптасуы кезеңдік даму деңгейімен көрсетілген.
